Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa trong cơ thể chúng ta

Tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa sẽ giúp chúng ta có cách chăm sóc cơ thể tốt nhất, nâng cao hệ đề kháng và giúp duy trì mọi vận động của cơ bắp khi được tiếp nhận chất dinh dưỡng từ quá trình trao đổi chất đến từ các cơ quan trong hệ tiêu hóa. Đọc ngay những thông tin sau đây đến từ ABCSport để hiểu rõ hơn về cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa bạn nhé!

Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa là gì?

1. Tiêu hóa là gì? Vai trò của hệ tiêu hóa

Tiêu hóa là quá trình phân hủy thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ và sử dụng. Quá trình này diễn ra trong hệ tiêu hóa, bao gồm một loạt các cơ quan phối hợp hoạt động với nhau để biến đổi thức ăn thành năng lượng và các thành phần thiết yếu cho cơ thể.

Tương tự như đáp án trên, hệ tiêu hóa là gì cũng được trả lời khá đơn giản và dễ hiểu. Nó là hệ thống trao đổi chất sẵn có trong cơ thể của con người (và các loài động vật khác cũng có) được thiết kế để tiếp nhận thức ăn, xử lý nó và hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.

Đồng thời, chúng cũng thực hiện loại bỏ các chất thải không cần thiết ra ngoài cơ thể, nuôi dưỡng các cơ quan nội tạng bên trong ngày càng khỏe mạnh hơn. Quá trình này bao gồm các bước từ khi thức ăn được ăn vào miệng cho đến khi chất thải được đẩy ra khỏi cơ thể qua hậu môn. Hệ tiêu hóa chịu trách nhiệm cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì sự sống và hoạt động của cơ thể.

Hệ tiêu hóa là gì? Chức năng chính là gì?

2. Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa trong cơ thể

Tưởng chừng hệ tiêu hóa trong cơ thể chỉ bao gồm thực quản, bao tử và dịch tiêu hóa,... nhưng trên thực tế chúng còn rất nhiều bộ phận quan trọng khác. Chính vì thế, không ít người vẫn thường xuyên thắc mắc về hệ tiêu hóa gồm các cơ quan nào để có thể điều chỉnh thói quen sống và kiểm soát sức khỏe ổn định nhất.

Cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa trong cơ thể được chia thành hai nhóm chính, đó là ống tiêu hóa và tuyến tiêu hóa. Bên trong mỗi “bộ máy”, chúng sẽ trang bị những cơ quan khác nhau để đảm nhiệm tốt vai trò của hệ tiêu hóa đối với cơ thể.

2.1. Ống tiêu hóa

Ống tiêu hóa là một ống rỗng kéo dài từ miệng đến hậu môn, và nó là một phần quan trọng của cấu tạo hệ tiêu hóa. Chức năng chính của ống tiêu hóa là vận chuyển thức ăn và biến đổi nó thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ. Tiếp đến, chúng sẽ đào thải những chất bẩn không tốt cho sức khỏe ra khỏi cơ thể.

2.1.1. Miệng

Tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa thì bạn không nên bỏ qua bộ phận miệng. Đây là nơi thức ăn được tiếp nhận, nhai và trộn lẫn với nước bọt. Nước bọt chứa enzym amylase giúp tiêu hóa tinh bột.

Do đây là “nguồn vào” để nạp thêm năng lượng cho cơ thể nên hành động “ăn chậm nhai kỹ” được nhiều chuyên khoa khuyến khích mọi người cần thực hiện thật kỹ. Khi nhai chậm, hàm răng sẽ góp sức nghiền nát thức ăn cỡ lớn, giúp việc tiêu hóa ở bao tử diễn ra dễ dàng và nhanh chóng.

Miệng là bộ phận tiếp nhận thực ăn

2.1.2. Thực quản

Thực quản là một ống nối cơ nối từ miệng đến dạ dày. Chúng thường có kích thước từ 25cm trở lên và được lót bởi các lớp niêm mạc màu hồng bên trong. Đường ống này di chuyển thức ăn xuống dạ dày bằng các chuyển động co bóp. Chúng sẽ thực hiện các thao tác này phía sau khí quản (khí quản), tim và trước cột sống.

Công dụng chính của thực quản đó là ngăn ngừa tình trạng trào ngược axit từ bao tử đẩy lên họng. Tuy nhiên, một số bệnh lý phổ biến vẫn có thể gây ra tình trạng này, chủ yếu đến từ vấn đề co bóp cơ bụng quá mức.

2.1.3. Dạ dày

Là một cơ quan quan trọng trong hệ tiêu hóa, dạ dày nằm ở phần trên của bụng, ngay sau xương sườn, và có hình dạng giống một chiếc túi cong dạng nón. Dạ dày chủ yếu có chức năng tiêu hóa thức ăn bằng cách trộn lẫn và phân hủy thức ăn để chuẩn bị cho quá trình tiêu hóa tiếp theo trong ruột non.

Dạ dày cũng co bóp liên tục để nghiền nát thức ăn thành hỗn hợp lỏng gọi là cháo. Cháo sau đó được từ từ đưa vào ruột non để tiếp tục tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng.

Dạ dày là nơi tiêu hóa thức ăn

2.1.4. Ruột non

Trong số những cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa, ruột non là phần đầu tiên và dài nhất của ruột, dài khoảng 5-6 mét. Nó nằm giữa dạ dày và ruột già. Ruột non là nơi hầu hết các chất dinh dưỡng từ thức ăn được hấp thụ vào máu. Nhờ đó, cơ thể sở hữu một ruột non khỏe mạnh sẽ giúp cơ bắp phát triển vượt trội, thành phần dinh dưỡng trong các thực phẩm tiếp nạp đều sẽ được hấp thụ đầy đủ.

2.1.5. Ruột già

Không kém phần quan trọng như ruột non, ruột già là nơi tiếp nối giữa ruột non và hậu môn. Ruột già có chiều dài khoảng 1,5 mét và có cấu tạo phức tạp, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và bài tiết. Một vai trò của hệ tiêu hóa này đó là nó có thể hấp thu khoảng 90% lượng nước trong thức ăn đã tiêu hóa, giúp cơ thể duy trì sự cân bằng nước và điện giải.

Ruột già hấp thu nước trong đồ ăn

2.1.6. Hậu môn

Hậu môn là phần cuối cùng của đường tiêu hóa trong cơ thể con người và các loài động vật khác. Nó là một lỗ hình tròn nằm ở phía dưới của ruột già và là nơi chất thải cuối cùng trong quá trình tiêu hóa được loại bỏ ra khỏi cơ thể. Hậu môn có các cơ quan cơ học và thần kinh để kiểm soát việc loại bỏ phân ra khỏi cơ thể. Quá trình này cho phép cơ thể kiểm soát được thời điểm và lượng phân được loại bỏ.

2.2. Tuyến tiêu hóa

Tuyến tiêu hóa là một nhóm các cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa tiết ra các dịch tiêu hóa giúp phân hủy thức ăn và hấp thu chất dinh dưỡng. Các tuyến tiêu hóa chính bao gồm:

2.2.1. Gan

Trong các cơ quan trong hệ tiêu hóa, gan là nơi không kém phần quan trọng khi có khả năng tự sản xuất mật, một chất lỏng quan trọng cho quá trình tiêu hóa. Mật giúp emulsify (tạo ra hỗn hợp) chất béo trong thực phẩm, giúp tiêu hóa chúng dễ dàng hơn. Gan tham gia vào quá trình chuyển hóa và loại bỏ độc tố từ protein và amino acid, biến chúng thành urê để sau đó được tiết ra qua nước tiểu.

2.2.2. Túi mật

Túi mật nằm ở mặt dưới của thùy gan phải, ngay dưới bờ sườn phải. Chức năng chính của túi mật là lưu trữ mật, một chất lỏng được sản xuất bởi gan, trước khi mật được tiết ra vào ruột non để giúp tiêu hóa chất béo. Khi thức ăn được tiêu thụ, mật sẽ được bơm từ túi mật vào ruột non thông qua ống mật để emulsify chất béo và giúp quá trình tiêu hóa dễ dàng hơn.

Túi mật là một bộ phận quan trọng của hệ tiêu hóa

2.2.3. Tụy

Tuyến tụy là một phần cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa khá quan trọng khi đảm nhiệm một phần của cả hệ tiêu hóa và hệ thống nội tiết. Nó là một cơ quan hình ống nằm sau dạ dày, gần ruột non. Tuyến tụy tạo ra các enzyme giúp tiêu hóa thức ăn và hormone điều chỉnh lượng đường trong máu.

3. Hệ tiêu hoá quan trọng như thế nào?

Từ những điều được liệt kê ở trên chúng ta có thể thấy cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa rất quan trọng đối với sức khỏe của cơ thể. Với nhiệm vụ chủ chốt là biến đổi thức ăn mà chúng ta ăn thành các chất dinh dưỡng cơ thể, hệ tiêu hóa sẽ cung cấp năng lượng cho toàn bộ cơ thể và nâng cao đề kháng để chống chọi với bệnh tật.

Cụ thể, hệ tiêu hóa giúp cơ thể hấp thu các chất dinh dưỡng thiết yếu từ thức ăn, bao gồm carbohydrate, protein và chất béo. Những chất dinh dưỡng này được chuyển hóa thành năng lượng để cung cấp cho mọi hoạt động của cơ thể.

Đặc biệt, bên trong hệ tiêu hóa của chúng ta có chứa một hệ thống miễn dịch riêng biệt, được gọi là hệ vi sinh vật đường ruột. Hệ vi sinh vật này bao gồm hàng nghìn tỷ vi khuẩn có lợi giúp bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn có hại, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch. Đây cũng là một trong những vai trò của hệ tiêu hóa được xem là quan trọng nhất.

Ngoài việc tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất, hệ tiêu hóa cũng tham gia vào quá trình sản xuất các hormone và dược chất quan trọng cho sức khỏe tổng thể của cơ thể.

Hệ tiêu hoá quan trọng như thế nào?

4. Các vấn đề thường gặp ở hệ tiêu hóa là gì?

Do chức năng chính của cơ quan tiêu hóa bao gồm hai giai đoạn chính, đó là hấp thụ và đào thải, nên trong một số trường hợp chúng sẽ dễ mắc phải một số bệnh lý về viêm nhiễm hoặc rối loạn quá trình chuyển hóa. Sau đây sẽ là một số bệnh lý thường gặp khi hệ tiêu hóa bất ổn:

• Tiêu chảy và táo bón: Đây là hai vấn đề phổ biến nhất trong hệ tiêu hóa. Tiêu chảy là tình trạng phân lỏng và lỏng hơn bình thường, trong khi táo bón là tình trạng chất thải cứng và khó điều tiết.

• Đau bụng và khó tiêu: Đau bụng và khó tiêu có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề khác nhau, từ viêm loét dạ dày đến viêm ruột và vi khuẩn có hại trong ruột.

• Sỏi mật và sỏi thận: Sỏi mật và sỏi thận là tình trạng khi các khoáng chất trong nước tiểu hoặc mật tạo thành các hạt cứng, gây đau và khó chịu.

• Viêm loét dạ dày và tá tràng: Viêm loét dạ dày và tá tràng là tình trạng viêm nhiễm của niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng, gây ra đau và khó chịu.

• Hội chứng ruột kích thích (IBS): Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một rối loạn chức năng của ruột kết, gây ra các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón, và thay đổi thói quen đi đại tiện.

• Ung thư hệ tiêu hóa: Ung thư có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của hệ tiêu hóa, bao gồm ung thư dạ dày, ung thư ruột kết và ung thư gan.

• Rối loạn tiêu hóa: Rối loạn tiêu hóa là tình trạng tiêu hóa thức ăn bất thường, dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, ợ nóng, buồn nôn và nôn mửa.

• Ợ nóng: Ợ nóng là tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây cảm giác nóng rát ở ngực và cổ họng.

Ngoài những vấn đề phổ biến này, còn có nhiều vấn đề tiêu hóa khác ít gặp hơn. Nếu bạn đang gặp bất kỳ triệu chứng tiêu hóa nào, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.

Một số bệnh thường gặp ở hệ tiêu hóa

5. Cách hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh và ngừa bệnh

Có một câu nói rất hay thường được bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng sử dụng khi trò chuyện với bệnh nhân của họ đó là “Chúng ta là những gì chúng ta ăn”. Thông qua câu nói này, chúng ta cần nhắc nhở bản thân về những thực phẩm đang được tiếp nạp vào cơ thể hàng ngày để tăng cường sức khỏe thể chất.

Một đường tiêu hóa khỏe sẽ giúp sức khỏe và sắc đẹp của mọi đối tượng được cải thiện, cụ thể nhất chính là những chế ăn uống sau đây:

• Bổ sung đủ nước: Bạn nên uống đủ 2 lít nước trong một ngày để góp sức cho quá trình trao đổi chất, giúp thanh lọc và kích thích hệ tiêu hóa diễn ra mượt mà hơn.

• Bổ sung thêm men tiêu hóa: Một cách giúp hệ tiêu hóa của chúng ta luôn khỏe mạnh đó là nạp thêm lợi khuẩn cho đường ruột để kích thích tiêu hóa tốt, giảm triệu chứng táo bón và tăng cường sức khỏe.

• Bổ sung chất xơ: Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón. Nên bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu...

• Ăn uống đúng giờ: Duy trì thói quen ăn uống đúng giờ, mỗi bữa cách nhau 4-5 tiếng để hệ tiêu hóa có thời gian nghỉ ngơi và hoạt động hiệu quả.

• Ăn bữa nhỏ và đều đặn: Thay vì ba bữa lớn mỗi ngày, hãy chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Điều này giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và duy trì đường huyết ổn định.

Bên cạnh vấn đề về dinh dưỡng, để toàn bộ cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa diễn ra ổn định, bạn cần có chế độ tập luyện khoa học và nghỉ ngơi hợp lý. Điều này sẽ giúp sức khỏe được kiểm soát trong thời gian dài và giúp hệ tiêu hóa của mỗi cá nhân được cải thiện, ngăn ngừa nhiều loại bệnh trong cơ thể.

Đến với ABCSport, bạn có thể chọn cho bản thân và gia đình những thiết bị tập luyện tiện lợi trong nhà, điển hình như máy chạy bộ, xe đạp tập, giàn tạ đa năng,... Hoặc cũng có thể lựa chọn những mẫu ghế massage toàn thân đang có ở thương hiệu.

Sử dụng ghế massage cải thiện hệ tiêu hóa

Theo nhiều nghiên cứu, việc dành thời gian ngồi ghế massage chất lượng sẽ giúp hệ tiêu hóa được kích thích vận động tốt hơn, ngăn chặn những tác nhân xấu của nhiều loại bệnh gây ra cho cơ thể.

Để hiểu rõ hơn về những sản phẩm công nghệ tốt cho sức khỏe tại ABCSport, bạn hãy nhanh tay liên hệ đến số hotline 1800 6852 hoặc mua sắm trực tuyến tại website abcsport.com.vn.

Mong rằng những điều thú vị chia sẻ ở bài viết cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hóa tại ABCSport đã cung cấp cho bạn nhiều kiến thức thú vị. Chúc bạn nhiều sức khỏe và thật hạnh phúc với lối sống khỏe mạnh nhé!